Chichot historii

Angela Merkel o operacji Overlord:

— Ta niezwykła wojskowa operacja wyzwoliła nas od nazistów — stwierdziła niemiecka kanclerz w rozmowie z Associated Press.

Mutti tłumaczy światu zawiłości okupowania Berlina przez nazistów

No cóż. Jest "historia" jako nauka, wyzwanie i istnieje też równolegle ... "historia na potrzeby bieżące" jako narzędzie polityczne. Na przykład w polskich szkołach szkołach zazwyczaj jesteśmy nauczani spłyconych diagnoz:

• Polski król Jagiełło 15 lipca 1410 roku kompletnie rozbił armię Krzyżaków pod Grunwaldem.
• II wojna światowa rozpoczęła się 1 września 1939 roku od ataku Niemiec na Polskę sprzymierzoną z Wielką Brytanią i Francją.
• Polacy przez całą wojnę dzielnie walczyli z Niemcami.

A czasem nawet zupełnych mitów:

• Polski król Jagiełło przyjął dwa nagie miecze od wysłanników Ulryka von Jungingena.
• "Kiedy się wypełniły dni i przyszło zginąć latem, prosto do nieba czwórkami szli żołnierze z Westerplatte".
• "Dwieście armat grzmiało". I tak bohaterska śmierć Ordona stała się symbolem walki o redutę.

W Polsce za bardzo spłycone, a często wręcz nieprawdziwe kształtowanie obrazu historii, odpowiedzialni są nasi ... narodowi wieszcze: Gałczyński, Mickiewicz i chyba najsilniej ... Sienkiewicz. Aby ich jednak negatywnie nie oceniać, należy pamiętać w jakich czasach i w jakich warunkach (brak lub utrata niepodległości) żyli. "Ku pokrzepieniu serc" — taki był cel powstania ich utworów. Ale nie zmienia to zasadniczych faktów, gdyż m.in.:

• Żołnierze na Westerplatte walczyli dzielnie i ... mądrze. Straty ludzkie były, ale były niewielkie. Zginęło ok. 20 żołnierzy z ponad dwustu stanowiących załogę przyczółka.  
• Ordon ... nie zginął na reducie. Po latach od napisania utworu zresztą ... spotkał się z Mickiewiczem.

Szczególne zasługi w kształtowaniu wizji polskiej historii miała Polska Rzeczpospolita Ludowa. Bojąc się rewizji nowo ustalonych i niepewnych (jak wówczas myślano) granic, nie uczono między innymi, że:

• Historia miast zachodniej polski, w tym Dolnego i Górnego Śląska była zupełnie inna, niż innych regionów kraju.
• Duża część rodaków została przesiedlona z ziem od wieków polskich na ziemie poniemieckie.
• Lwów i Wilno to historycznie polskie miasta.
• W Katyniu odbył się masowy mord polskich oficerów.

Co do Katynia, to dziś już znamy fakty. Co do reszty ... różnie bywa. Ludzie znad morza powoli się uczą, że ich dziadkowie wcale nie urodzili się w Szczecinie lub Gdańsku. Starsi mieszkańcy Górnego Śląska wiedzą, że ich dziadkowie raczej nie walczyli w wojnach o wolną Polskę, tylko byli wcielani do ... całkiem innej armii. Dla nowych mieszkańców stanowi to często szok. Niezrozumienie między autochtonami i realokowanymi - przecież nie z własnej woli - nowymi mieszkańcami trwa do dziś, czego przykładem jest absurdalny plakat kibiców piłki nożnej ze śląskiego przecież Jastrzębia, niemal w 100 proc. zasiedlonego ludnością napływową za komuny:

Pomijając błędną pisownię, nie zgadza się ani "nigdy", ani "zawsze"?

A na świecie ... nie jest lepiej. Jest wręcz ... o wiele gorzej: 

• Amerykanie budują mit niepokonanego i zawsze grającego fair kraju, co w obliczu wojny w Zatoce Perskiej wywołanej w efekcie sfabrykowanych materiałów lub - sięgając dalej - odesłania statku St. Louis do Europy na pewną śmierć pasażerów zakrawa na kpinę.
• Francuzi brali udział w zwycięskiej koalicji aliantów dotyczącej w praktyce ... podziału łupów II wojny światowej (francuskie sektory Niemiec i Berlina), ale kompletnie zapomnieli o swej małej waleczności w tej wojnie i znacznej ... kolaboracji z Hitlerem. I o Vichy.
• Świat zachodni, aby wygrać wojnę, musiał się przymierzyć z samym diabłem (Stalinem). Z tej przyczyny diabeł był (i jest nadal) w podręcznikach przedstawiany raczej jako dobry wujek. A w tle ... tajemnicza śmierć premiera Sikorskiego, który ... chciał wyjaśnić sprawę Katynia, co mogło zachwiać istnieniem koalicji antyhitlerowskiej. Niewyjaśniona do tej pory, bo przecież ... dziś Wielka Brytania jest nadal naszym sojusznikiem. A wyjaśnienie mogłoby tym sojuszem zachwiać. Stąd poza wykpiwanym Irvingiem, Baliszewskim i Kisielewskim (kilka książek na ten temat) nikt tematu nie bada. Wycofał się z tego nawet IPN.
• W Rosji nadal istnieje kult zwycięskiej II wojny światowej i dzielnej walki żołnierza radzieckiego i ... każdy, kto próbuje te dogmaty podważyć, może ... być ścigany karnie.
• W Izraelu uczą, że Żydzi ginęli w Polsce. To oczywiście niemal prawda, bo ginęli na polskich ziemiach, ale okupowanych przez Niemców. Ginęli z rąk Niemców, pilnowani w obozach głownie przez wewnętrzną policję złożoną ze swoich rodaków. Ale tego już (raczej) nie uczą.

Słynny (słynny jak słynny, w USA o nim nie uczą) statek St. Louis

Dziś na świecie żadnego polityka nie interesuje, jaki naprawdę był przebieg wojny. Było to przecież ... bardzo dawno temu, a liczą się interesy tu i teraz. Liczą się też bieżące sojusz i bieżące ... roszczenia. A jak było? Było tak, jak napiszemy w podręcznikach. W każdym kraju ... innych.

Ale - nie da się ukryć - tym razem Mutti przekroczyła granice śmieszności. "Niedobrzy naziści z obcej planety okupowali Niemcy" - tej narracji chyba (z naciskiem na chyba, bo żyjemy w czasach niezwykłych, to znaczy ... niezwykłej głupoty lub - jak kto woli - bezczelności) nie da się obronić. Adolf Hitler został wybrany kanclerzem w pełni demokratycznych wyborach. I cieszył się w Niemczech bezwarunkowo i bezrefleksyjnie wysokim poparciem społecznym, poza może małym odłamem pruskich oficerów.

Orzeł nadleciał, wylądował i ... wziął Niemcy (i Austrię) w ... okupację