"Czy budowa stadionów jest ekonomicznie uzasadniona?"

Projekt własny

— "Czy budowa stadionów jest ekonomicznie uzasadniona?" — zadaje pytanie portal Stadiony.net w dedykowanym artykule.

— A skądże — można śmiało odpowiedzieć. — Może w Anglii lub Niemczech, ale na pewno nie w Polsce. Gdyby była uzasadniona, wówczas to kluby byłyby właścicielami obiektów i same realizowałyby inwestycje. Ponieważ nie jest, robią to na spółkę państwo i samorządy.

Oczywiście odpowiedniej klasy stadion świadczy w jakimś stopniu o ... zamożności miasta, jego możliwościach finansowych (czyli, że stać je także na coś nierozsądnego), jego atrakcyjności dla obecnych i potencjalnych mieszkańców (czyli, że jest co robić). 

Problem polega na tym, że w Polsce niektóre nowe stadiony są chyba nieco zbyt ... duże. Ale, aby nie być gołosłownym, pochylmy się nad danymi, czyli po prostu przychodami klubów generowanymi przez jedno miejsce na stadionie. Przychody roczne weźmiemy z raportu Deloitte 2018 (czyli za 2017 r.), dostępnego tutaj. A pojemności stadionów weźmiemy właśnie z portalu Stadiony.net. Do analizy weźmiemy te kluby, które nieprzerwanie od daty raportu grają w ekstraklasie.

Oto wyniki:

Klub	Przych. [zł]	Poj. [miejsc]	Przych. [zł]/ 1m.
Legia W-wa	138 340 000	30 967	4 467
Piast Gliwice	28 250 000	10 037	2 815
Zagłębie Lubin	37 030 000	16 086	2 302
Cracovia	32 160 000	14 572	2 207
Pogoń Szcz.	28 520 000	18 027	1 582
Lech Poznań	65 820 000	42 837	1 537
Arka Gdynia	20 700 000	15 139	1 367
Jagiellonia B-stok	30 060 000	22 386	1 343
Wisła Płock	14 190 000	10 978	1 293
Korona Kielce	19 280 000	15 500	1 244
Lechia Gdańsk	39 920 000	41 620	959
Wisła Kraków	26 580 000	33 130	802
Śląsk Wrocław	31 750 000	42 771	742
Górnik Zabrze	15 970 000	24 563	650
Inne ligi:
Liverpool	2 208 910 000	53 394	41 370
Juventus	1 698 070 000	41 405	41 011
Schalke	1 048 340 000	62 271	16 835
Przyjęto kurs euro/zł = 4,30

Wnioski:

• Lechia, Wisła, Śląsk i Górnik mają zdecydowanie zbyt duże obiekty jak na ... swoje możliwości finansowe.
• Polskiemu liderowi — Legii — brakuje wiele do czołowych klubów europejskich, jedno miejsce na stadionie w Warszawie generuje aż dziesięciokrotnie mniej przychodów, niż to na stadionach w Liverpoolu oraz Turynie.
• Polskiemu liderowi — Legii — brakuje znacznie mniej do niemieckiego średniaka z Gelsenkirchen. Tu różnica jest tylko ... czterokrotna.
• Tak naprawdę to my już mamy europejskie pojemności obiektów, ale nie mamy ... europejskiego poziomu i europejskich budżetów.
• Jeżeli średnio jedno miejsce na stadionie generuje ok. 1750 zł przychodów, jeżeli też założyć 10 proc. zysku od tych przychodów (w rzeczywistości to zbyt optymistyczne założenie), to inwestycja w stadion o poj. 15 tys. miejsc i wartości ok. 120 mln zł powinna się zwrócić (tak naprawdę nie zwraca się, bo kto inny inwestuje, a kto inny ma przychody, ale pomińmy ten szczegół) mniej więcej po ... 50 latach. A czytałem kiedyś, że Liverpool przy rozbudowie obiektu założył maksymalnie 5 lat okresu zwrotu.

Budżety klubów europejskich: tutaj.

Analiza nie odnosiła się do faktycznego zapełnienia obiektów. To w osobnym tekście wkrótce.